الکتروموتور تک‌فاز معمولاً برای استفاده در دستگاه‌های خانگی و کارگاه های کوچک صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نوع موتورها برای پمپ‌ها، فن‌ها، برش‌کاری، ماشین‌آلات کوچک و انواع بالابرها مناسب هستند. در ادامه به بررسی عوامل مهم و تاثیر گذار در مورد خرید و قیمت الکتروموتور تک فاز و برندهای مختلف آن می‌پردازیم.

الکتروموتور تک فاز

الکتروموتور تک فاز چیست؟

الکتروموتور تک فاز یکی از انواع الکتروموتور AC است که انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کند و با نام دینام تک فاز نیز شناخته می‌شود. موتور الکتریکی تک فاز در دو نوع تک خازن و دو خازن تولید می‌شود که به الکتروموتور دو خازن  رله‌ای گفته می شود.

علت نامگذاری این موتور به نام الکتروموتور تک‌فاز، استفاده آن از منبع تغذیه تک‌فاز است. این نوع از موتورهای الکتریکی دارای دو نوع سیم‌کشی داغ و خنثی است. توان این مدل از موتورهای الکتریکی حتی می‌تواند تا 3 کیلووات هم برسد. همچنین ولتاژهای تغذیه موتورهای فوق به صورت هماهنگ متفاوت هستند.

موتور تک‌فاز تنها یک ولتاژ متناوب دارند. در این نوع از موتورها مدار الکتریکی با دو سیم کار می‌کند که جریان عبوری از آن‌ها همیشه یکسان است. به دلیل نوع طراحی و البته پتانسیل خاص الکتروموتور تک‌فاز، اکثر انواع آن در سایزها و ابعاد کوچک با گشتاوری محدود هستند.

با این وجود موتورهای تک‌فاز با قدرت حداکثر 10 اسب بخار نیز وجود دارند که می‌توانند با اتصالات 440 ولت نیز کار کنند.

این موتورها میدان مغناطیسی دوار ایجاد نمی‌کنند و به همین دلیل است که نیاز به راه‌انداز دارند. برای همین است که در بسیاری از انواع موتورها از خازن راه انداز استفاده می‌شود. موتورهای فوق تنها یک میدان جایگزین ایجاد می‌کنند. همین موضوع عاملی است تا بحث خود راه انداز در الکتروموتور تک‌فاز به کلی منتفی شود.

انواع الکتروموتورهای تک فاز

  • خازن دائم (3سر و 4 سر)
  • خازن راه انداز
  • دو خازنه
  • قطب چاکدار

کاربرد الکتروموتور تک فاز

الکتروموتور تک‌فاز کاربرد بسیار گسترده‌ای در مصارف خانگی، کارگاهی و صنعتی دارد. علاوه بر کاربردهایی که ذکر شد، از موتور تک‌فاز در ماشین‌های ظرف‌شویی، ماشین‌لباسشویی، خشک‌کن‌ها، دمنده‌ها، دستگاه تراش و هواکش صنعتی نیز استفاده می‌شود.

الکتروموتور تک‌فاز کوچک برای طراحی تجهیزات و سیستم‌های سبک مانند وسایل خانگی کارایی دارد.

البته برای بسیاری از تجهیزات معمول ساختمانی به استفاده از آرمیچر قوی ۲۲۰ ولت نیاز داریم. به علاوه در صورت استفاده از انواع گیربکس‌های صنعتی، می‌توان کاربرد دینام تک‌فاز را گسترده‌تر کرد به طوری که بتوان از آن در نوار نقاله‌ها، بالابرها و مکان‌هایی که نیاز به گشتاور بالا همزمان با سرعت کم است استفاده شود.

نکته شایان ذکر این است که الکتروموتورهای تک‌فاز عموما در کاربری‌های کمتر از 3 اسب بخار در نظر گرفته می‌شود.

بسته به نوع موتور و کاربرد مورد نیاز آن، تفاوت‌هایی بین انواع مختلف موتورهای تک‌فاز وجود دارد. بنابراین خرید و انتخاب این نوع از موتورها باید کاملا بر اساس کاربری مشتری و نیاز مد‌نظر او باشد. در این قسمت برخی از معیارهای اصلی جهت انتخاب یک موتور تک‌فاز توضیح داده شده است.

برندهای موتور تک فاز

برندهای موتور تک فاز موجود در بازار ایران شامل برندهای ایرانی و چینی است؛ بهترین برندهای حال حاضر عبارتند از:

الکتروموتور موتوژن

الکتروموتور موتوژن در دو نوع تک فاز تک خازن و دو خازن موتوژن در محدوده توان 0.25 تا 2.2 کیلووات تولید می شوند.

الکتروموتور الکتروژن

الکتروموتور الکتروژن تک فاز تک خازن الکتروژن در بازه توان 0.25 تا 2.2 کیلووات تولید شده و موتور تک فاز دو خازن این برند فقط شامل توان 2.2 کیلووات می شود.

  • الکتروموتور کاجیلی
  • الکتروموتور ارسم گوانگلو
  • الکتروموتور ایده آل
  • الکتروموتور ایمپکس
  • الکتروموتور استریم
  • الکتروموتور مسی موتور
  • الکتروموتور JMCO

خرید الکتروموتور تک فاز

برای خرید یک الکتروموتور تک فاز، ابتدا مشخص کنید که موتور برای چه کاربردی استفاده خواهد شد چرا که انتخاب موتور کولر با انتخاب موتور برای بالابر متفاوت است، سپس بر اساس نیازهای کاربرد مورد نظر، دینام تک فاز مناسب را انتخاب نمایید. برخی از نکاتی که هنگام خرید الکتروموتور تک فاز باید در نظر گرفت، عبارتند از:

  • قدرت موتور
  • سرعت الکتروموتور
  • نوع دینام تک فاز
  • میزان بار روی موتور
  • فرکانس و ولتاژ
  • چرخه کاری
  • کلاس حرارتی
  • ابعاد شفت
  • نحوه نصب و اتصال موتور تک فاز به سایر تجهیزات
  • شرایط محیطی مورد نیاز
  • ابعاد بدنه (فریم)
  • تعمیر و نگهداری
  • خدمات پس از فروش و گارانتی